Παρασκευή Τροφίμων

Τα προϊόντα φυτικής και ζωικής παραγωγής που παράγονται από εκμεταλλεύσεις βιολογικής γεωργίας/ κτηνοτροφίας, όπως και από συλλογή αυτοφυών ειδών, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την περαιτέρω επεξεργασία τους ώστε να παρασκευασθούν βιολογικά προϊόντα για χρήση ως τρόφιμα ή ζωοτροφές.

Η παραγωγή μεταποιημένων βιολογικών τροφίμων/ζωοτροφών βασίζεται στις ακόλουθες αρχές:

  • παραγωγή βιολογικών τροφίμων/ζωοτροφών από βιολογικά γεωργικά συστατικά
  • περιορισμός της χρήσης πρόσθετων υλών τροφίμων/ζωοτροφών, μη βιολογικών συστατικών που έχουν κυρίως τεχνολογικές λειτουργίες και λειτουργίες επί των αισθήσεων ή βοηθητικών μέσων επεξεργασίας
  • αποκλεισμός ουσιών και μεθόδων μεταποίησης που μπορούν να παραπλανήσουν ως προς την πραγματική φύση του προϊόντος·
  • στη μεταποίηση των τροφίμων/ζωοτροφών, κατά προτίμηση χρησιμοποιούνται βιολογικές, μηχανικές και φυσικές μεθόδους

Στη βιολογική παραγωγή δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ΓΤΟ και προϊόντα παραγόμενα από ή με ΓΤΟ ως τρόφιμα, ζωοτροφές, βοηθητικά μέσα επεξεργασίας.

Απαγορεύεται η χρήση ιονίζουσας ακτινοβολίας για την επεξεργασία βιολογικών τροφίμων ή ζωοτροφών ή πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται σε βιολογικά τρόφιμα ή ζωοτροφές.

Στην παρασκευή προϊόντων εντάσσονται όλες οι εργασίες διατήρησης ή/και μεταποίησης βιολογικών προϊόντων (συμπεριλαμβανομένων της σφαγής και του τεμαχισμού, στην περίπτωση των κτηνοτροφικών προϊόντων), καθώς και η συσκευασία, η επισήμανση ή/και οι μεταβολές στη σχετική με τη βιολογική μέθοδο παραγωγής επισήμανση.

Οι επιχειρήσεις οι οποίες παρασκευάζουν βιολογικά και μη βιολογικά προϊόντα οφείλουν να διαχωρίζουν τις δραστηριότητες των βιολογικών από τα μη βιολογικά, χρονικά ή χωρικά.

Για να χαρακτηρισθεί ένα τρόφιμο/ζωοτροφή ως βιολογικό πρέπει το 95% κατ’ ελάχιστον, των  συστατικών φυτικής ή γεωργικής προέλευσης που χρησιμοποιούνται να είναι βιολογικά. Επιπλέον, τα πρόσθετα, βοηθητικά μέσα επεξεργασίας και οι άλλες ουσίες και συστατικά που χρησιμοποιούνται για την επεξεργασία τροφίμων ή ζωοτροφών όπως και κάθε εφαρμοζόμενη μέθοδος επεξεργασίας, π.χ. ο καπνισμός πρέπει να τηρούν τις αρχές της ορθής πρακτικής κατά την παραγωγή.

Για την παρασκευή τροφίμων και ζωοτροφών σύμφωνα με τις αρχές της βιολογικής παραγωγής, είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν προϊόντα και ουσίες, καθώς και βοηθητικά μέσα επεξεργασίας μόνο εφόσον η χρήση τους προβλέπεται από τη νομοθεσία.

Οι επιχειρήσεις παραγωγής μεταποιημένων ζωοτροφών ή τροφίμων καθιερώνουν και επικαιροποιούν τις ενδεδειγμένες διαδικασίες βάσει συστηματικού εντοπισμού των κρίσιμων σταδίων μεταποίησης.  Η εφαρμογή των διαδικασιών αυτών πρέπει να εγγυάται ανά πάσα στιγμή ότι τα παραγόμενα μεταποιημένα προϊόντα τηρούν τους κανόνες βιολογικής παραγωγής.

Κατά την παρασκευή των προϊόντων πρέπει να εξασφαλίζεται η αποφυγή επιμόλυνσης από μη επιτρεπόμενες ουσίες ή η ανάμιξη των βιολογικών προϊόντων με μη βιολογικά ή προϊόντα υπό μετατροπή σε βιολογική γεωργία.

Η σήμανση των προϊόντων βιολογικής παραγωγής προσδιορίζεται από τη νομοθεσία και ως εκ τούτου πρέπει να χρησιμοποιούνται οι όροι και τα σήματα τα οποία προβλέπονται σχετικά.

Προϊόντα που εισάγονται από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης: Σύμφωνα με τη νομοθεσία, όταν ένα προϊόν πιστοποιείται σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τότε η πιστοποίηση ισχύει σε όλες τις υπόλοιπες χώρες της και απαγορεύεται να τίθενται επιπλέον όροι για την κυκλοφορία του σε αυτές.

Ωστόσο, στην περίπτωση όπου ένα προϊόν πρόκειται να εισαχθεί από χώρα μη μέλος της Ε.Ε. (Τρίτη Χώρα) απαιτείται ιδιαίτερη διαδικασία για την εισαγωγή του, η οποία περιγράφεται στη σχετική νομοθεσία. Ορισμένες χώρες εκτός Ε.Ε. έχουν ζητήσει και λάβει την αναγνώριση ισοτιμίας του προτύπου που διέπει την παραγωγή βιολογικών προϊόντων καθώς και των κανόνων που διέπουν τον έλεγχο της διαδικασίας παραγωγής.

Όταν όμως δεν υπάρχει αναγνώριση των προτύπων εκτός Ε.Ε., πραγματοποιούνται οι απαραίτητοι έλεγχοι από εγκεκριμένους φορείς και κατόπιν αιτήματος στην αρμόδια υπηρεσία του κράτους μέλους όπου πρόκειται να εισαχθεί το προϊόν, εκδίδεται άδεια εισαγωγής βιολογικών προϊόντων.

Οι απαιτήσεις για την παρασκευή βιολογικών προϊόντων περιλαμβάνονται συνοπτικά εδώ.

Σημείωση: Όπου γίνεται αναφορά στη νομοθεσία, νοείται η σχετική για την παραγωγή βιολογικών προϊόντων και της σήμανσης αυτών. Κοινοτική νομοθεσία Καν. (ΕΚ) 834/2007, Καν. (889/2008) και τροποποιήσεις αυτών. Εθνική νομοθεσία ΥΑ 2543/103240/09.10.2017.