Το ISO 39001:2012 είναι το διεθνές πρότυπο για Συστήματα Διαχείρισης Οδικής Ασφάλειας (Road Traffic Safety – RTS). Καθορίζει τις απαιτήσεις για την ανάπτυξη, εφαρμογή και συνεχή βελτίωση μιας οργανωμένης προσέγγισης που στοχεύει στη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων, των θανάτων και των σοβαρών τραυματισμών. 

Η οδική ασφάλεια αποτελεί κρίσιμο ζήτημα για κάθε σύγχρονη κοινωνία. Τα τροχαία ατυχήματα προκαλούν ανθρώπινες απώλειες, σοβαρούς τραυματισμούς και σημαντικό οικονομικό κόστος για επιχειρήσεις, οργανισμούς και το κράτος. Κάθε οργανισμός που διαχειρίζεται στόλο οχημάτων, μετακινεί προσωπικό ή εξυπηρετεί πολίτες στο οδικό δίκτυο επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα την οδική ασφάλεια. 

Η πιστοποίηση ISO 39001 απευθύνεται σε δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς στην Ελλάδα που θέλουν να αποδείξουν έμπρακτα τη δέσμευσή τους στην οδική ασφάλεια και την κοινωνική ευθύνη, ενισχύοντας ταυτόχρονα την αξιοπιστία τους απέναντι σε πολίτες, πελάτες, συνεργάτες και αρχές. 

Τι είναι το ISO 39001;

Το ISO 39001:2012 είναι ένα πρότυπο συστήματος διαχείρισης που καθορίζει συγκεκριμένες απαιτήσεις για οργανισμούς που θέλουν να βελτιώσουν συστηματικά την οδική τους ασφάλεια. Βασίζεται στην αρχή ότι κάθε οργανισμός που αλληλεπιδρά με το σύστημα οδικής κυκλοφορίας (δρόμοι, οχήματα, χρήστες) μπορεί να επηρεάσει θετικά ή αρνητικά τον κίνδυνο τροχαίων συμβάντων.

Το πρότυπο απαιτεί την ανάπτυξη και εφαρμογή πολιτικής RTS, τη θέσπιση μετρήσιμων στόχων και την υλοποίηση σχεδίων δράσης για τη μείωση των κινδύνων. Περιλαμβάνει επίσης την εκπαίδευση του προσωπικού σε θέματα οδικής ασφάλειας, την παρακολούθηση κρίσιμων δεικτών (όπως αριθμός συμβάντων, είδος τραυματισμών, συμπεριφορές οδήγησης) και τη συνεχή αξιολόγηση των μέτρων που λαμβάνονται.

Η πιστοποίηση ISO 39001 χορηγείται από διαπιστευμένους φορείς πιστοποίησης, όπως η Q-CERT, και αποτελεί διεθνώς αναγνωρισμένη απόδειξη ότι ο οργανισμός εφαρμόζει ένα δομημένο και αποτελεσματικό Σύστημα Διαχείρισης Οδικής Ασφάλειας.

Γιατί είναι σημαντικό για τις επιχειρήσεις και τους φορείς 

Η οδική ασφάλεια δεν αφορά μόνο τις εταιρείες μεταφορών ή logistics. Κάθε επιχείρηση ή οργανισμός που χρησιμοποιεί οχήματα, διαχειρίζεται στόλο, μετακινεί προσωπικό ή πολίτες, ή λειτουργεί εγκαταστάσεις που συνδέονται με το οδικό δίκτυο (π.χ. σχολεία, νοσοκομεία, δήμοι) έχει ευθύνη και δυνατότητα παρέμβασης. 

Για ιδιωτικές επιχειρήσεις, η εφαρμογή του ISO 39001 συμβάλλει στη μείωση των τροχαίων συμβάντων που συνδέονται με την εργασία (ατυχήματα οδηγών, τεχνικών, πωλητών κ.λπ.), στη μείωση του κόστους ασφάλισης, στην προστασία της φήμης και στη συμμόρφωση με απαιτήσεις πελατών ή συνεργατών σε Ελλάδα και εξωτερικό. 

Για δημόσιους οργανισμούς και φορείς, όπως δήμοι, περιφέρειες, οργανισμοί συγκοινωνιών ή εκπαιδευτικά ιδρύματα, το ISO 39001 αποτελεί εργαλείο στρατηγικής οδικής ασφάλειας. Βοηθά στον καλύτερο σχεδιασμό παρεμβάσεων, στην τεκμηρίωση δράσεων πρόληψης και στην ανάδειξη της κοινωνικής υπευθυνότητας του φορέα απέναντι στους πολίτες. 

Σε ένα περιβάλλον όπου το ζήτημα των τροχαίων ατυχημάτων αποτελεί διαχρονική πρόκληση στην Ελλάδα, η υιοθέτηση του ISO 39001 στέλνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα υπευθυνότητας και επαγγελματισμού. 

Οφέλη Πιστοποίησης ISO 39001 

Η πιστοποίηση ISO 39001 προσφέρει συνδυασμό επιχειρηματικών, κοινωνικών και ανταγωνιστικών οφελών για κάθε οργανισμό που δραστηριοποιείται στο οδικό δίκτυο: 

  • Μείωση τροχαίων ατυχημάτων: Συστηματική ανάλυση κινδύνων, καλύτερη οργάνωση δρομολογίων, συντήρηση στόλου και εκπαίδευση οδηγών οδηγούν σε λιγότερα συμβάντα. 
  • Μείωση θανάτων και σοβαρών τραυματισμών: Η διαχείριση οδικής ασφάλειας εστιάζει σε κρίσιμους παράγοντες που μειώνουν τη σοβαρότητα των συνεπειών σε περίπτωση ατυχήματος. 
  • Προστασία εργαζομένων και τρίτων: Βελτιώνεται η ασφάλεια του προσωπικού, των πελατών, των συνεργατών και των πολιτών που επηρεάζονται από τη δραστηριότητα του οργανισμού. 
  • Μείωση κόστους: Λιγότερα ατυχήματα σημαίνουν χαμηλότερο κόστος ασφάλισης, αποζημιώσεων, βλαβών οχημάτων, καθυστερήσεων και απώλειας παραγωγικότητας. 
  • Συμμόρφωση με νομοθεσία και απαιτήσεις πελατών: Υποστηρίζει τη συμμόρφωση με εθνικούς και ευρωπαϊκούς στόχους οδικής ασφάλειας και καλύπτει απαιτήσεις μεγάλων πελατών ή έργων. 
  • Ενίσχυση εταιρικής εικόνας & κοινωνικής υπευθυνότητας: Αποδεικνύει έμπρακτα τη δέσμευση του οργανισμού στη ζωή και την ασφάλεια των ανθρώπων, ενισχύοντας το brand. 
  • Ανταγωνιστικό πλεονέκτημα: Σε διαγωνισμούς, συμβάσεις και συνεργασίες, η πιστοποίηση ISO 39001 προσφέρει σαφές πλεονέκτημα έναντι μη πιστοποιημένων οργανισμών. 

Βασικά Στοιχεία Συστήματος Διαχείρισης Οδικής Ασφάλειας 

Ένα Σύστημα Διαχείρισης Οδικής Ασφάλειας σύμφωνα με το ISO 39001 δομείται γύρω από συγκεκριμένα στοιχεία που εξασφαλίζουν την ουσιαστική βελτίωση της οδικής ασφάλειας: 

  • Πολιτική Οδικής Ασφάλειας (RTS Policy): Σαφής δέσμευση της διοίκησης για μείωση τροχαίων συμβάντων, με έμφαση στην προστασία της ζωής και της υγείας. 
  • Στόχοι και δείκτες RTS: Καθορισμός μετρήσιμων στόχων (π.χ. μείωση ατυχημάτων, παραβάσεων, βλαβών) και παρακολούθηση συγκεκριμένων δεικτών απόδοσης. 
  • Ανάλυση πλαισίου & κινδύνων: Κατανόηση του πώς ο οργανισμός αλληλεπιδρά με το οδικό σύστημα (οχήματα, οδηγοί, διαδρομές, ώρες αιχμής, περιοχές υψηλού κινδύνου) και αξιολόγηση των σχετικών κινδύνων. 
  • Προγραμματισμός δράσεων: Ανάπτυξη σχεδίων δράσης (εκπαίδευση οδηγών, προληπτική συντήρηση, κανόνες χρήσης οχημάτων, διαδικασίες για ατυχήματα). 
  • Εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση προσωπικού: Συστηματική ενημέρωση οδηγών, στελεχών και συνεργατών σχετικά με ασφαλείς πρακτικές οδήγησης, χρήση ζώνης, ταχύτητα, κόπωση κ.λπ. 
  • Διαχείριση συμβάντων: Διαδικασίες καταγραφής, διερεύνησης και ανάλυσης ατυχημάτων ή σχεδόν ατυχημάτων (near misses) με στόχο τη μη επανάληψη. 
  • Παρακολούθηση & αξιολόγηση: Συλλογή δεδομένων, αναλύσεις τάσεων και αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των μέτρων που εφαρμόζονται. 

Η διαχείριση κινδύνων αποτελεί κεντρικό στοιχείο του προτύπου. Ο οργανισμός εστιάζει σε όσα μπορεί να ελέγξει ή να επηρεάσει – από την επιλογή οχημάτων και ελαστικών μέχρι τον σχεδιασμό διαδρομών και τις ώρες οδήγησης – ώστε να μειώσει συστηματικά τον κίνδυνο τροχαίων συμβάντων. 

Διαδικασία Πιστοποίησης ISO 39001 με την Q-CERT 

Η Q-CERT, ως διαπιστευμένος φορέας πιστοποίησης συστημάτων διαχείρισης, προσφέρει μια ξεκάθαρη και δομημένη διαδικασία για την πιστοποίηση ISO 39001. Τα βασικά στάδια περιλαμβάνουν: 

  1. Αίτηση & αρχική επικοινωνία: Συμπλήρωση φόρμας αίτησης και συλλογή βασικών στοιχείων για το μέγεθος, τις δραστηριότητες, τον στόλο και τις εγκαταστάσεις του οργανισμού. 
  2. Προσφορά & συμφωνία: Διαμόρφωση εξατομικευμένης οικονομικής προσφοράς από την Q-CERT, με βάση τις ανάγκες και τα χαρακτηριστικά του οργανισμού. 
  3. Προετοιμασία συστήματος: Ο οργανισμός αναπτύσσει και εφαρμόζει το Σύστημα Διαχείρισης Οδικής Ασφάλειας (πολιτική, στόχοι, διαδικασίες, αρχεία, εκπαιδεύσεις). 
  4. Προκαταρκτική αξιολόγηση (προαιρετική): Δυνατότητα για προ-έλεγχο (pre-audit ή gap analysis) ώστε να εντοπιστούν έγκαιρα τυχόν κενά πριν τον επίσημο έλεγχο. 
  5. Επιθεώρηση Πιστοποίησης – Στάδιο 1: Αξιολόγηση της τεκμηρίωσης και της ετοιμότητας του συστήματος από την ομάδα επιθεώρησης της Q-CERT. 
  6. Επιθεώρηση Πιστοποίησης – Στάδιο 2: Πλήρης έλεγχος εφαρμογής στην πράξη, με επισκέψεις σε εγκαταστάσεις, συνεντεύξεις με προσωπικό, έλεγχο αρχείων και δειγματοληπτικό έλεγχο δρομολογίων ή στόλου. 
  7. Έκδοση πιστοποιητικού ISO 39001: Εφόσον πληρούνται οι απαιτήσεις του προτύπου και αντιμετωπιστούν τυχόν μη συμμορφώσεις, εκδίδεται το πιστοποιητικό με τριετή ισχύ. 
  8. Ετήσιες επιθεωρήσεις επιτήρησης: Η Q-CERT διενεργεί περιοδικούς ελέγχους για να επιβεβαιώσει τη συνεχή συμμόρφωση και βελτίωση του συστήματος. 

Καθ’ όλη τη διάρκεια της συνεργασίας, η Q-CERT διατηρεί ανοικτή και εποικοδομητική επικοινωνία με τον οργανισμό, παρέχοντας σαφείς παρατηρήσεις και κατευθύνσεις βελτίωσης, μέσα στα όρια της ανεξαρτησίας και αμεροληψίας που ορίζει η διαπίστευση. 

Συνεχής Βελτίωση & Ανανεώσεις 

Το ISO 39001 δεν είναι μια εφάπαξ πιστοποίηση, αλλά ένα πλαίσιο συνεχούς βελτίωσης. Ο οργανισμός καλείται να παρακολουθεί σε τακτική βάση τους δείκτες οδικής ασφάλειας, να αξιολογεί την αποτελεσματικότητα των μέτρων και να προσαρμόζεται σε νέες τεχνολογίες, απαιτήσεις και νομοθετικές εξελίξεις. 

Οι ετήσιες επιθεωρήσεις επιτήρησης από την Q-CERT λειτουργούν ως ευκαιρία για αναθεώρηση του συστήματος, εντοπισμό νέων κινδύνων και επικαιροποίηση των στόχων. Κάθε τρία χρόνια πραγματοποιείται επανεπιθεώρηση για την ανανέωση του πιστοποιητικού, διασφαλίζοντας ότι ο οργανισμός παραμένει προσανατολισμένος στη συνεχή μείωση των τροχαίων συμβάντων. 

Κόστος & Διάρκεια Πιστοποίησης ISO 39001 

Το κόστος πιστοποίησης ISO 39001 διαμορφώνεται με βάση τα χαρακτηριστικά του κάθε οργανισμού. Παράγοντες όπως το μέγεθος, ο αριθμός εργαζομένων, ο στόλος οχημάτων, ο αριθμός εγκαταστάσεων και η πολυπλοκότητα των δραστηριοτήτων επηρεάζουν τον απαιτούμενο χρόνο επιθεώρησης και, συνεπώς, το συνολικό κόστος. 

Συνήθως, η ισχύς του πιστοποιητικού είναι τριετής, με ετήσιες επιθεωρήσεις επιτήρησης. Για μια ακριβή εκτίμηση κόστους και χρονοδιαγράμματος, μπορείτε να επικοινωνήσετε με την Q-CERT ή να συμπληρώσετε τη φόρμα αίτησης πιστοποίησης ώστε να λάβετε εξατομικευμένη προσφορά. 

Πλεονεκτήματα Συνεργασίας με Q-CERT 

Η επιλογή του κατάλληλου φορέα πιστοποίησης είναι κρίσιμη για την αξιοπιστία και την προστιθέμενη αξία του ISO 39001. Η Q-CERT διαθέτει εμπειρία σε συστήματα διαχείρισης και ειδικά σε κλάδους με αυξημένες απαιτήσεις ασφάλειας και διαχείρισης κινδύνων. 

Τα βασικά πλεονεκτήματα συνεργασίας με την Q-CERT περιλαμβάνουν: 

  • Διαπίστευση και αξιοπιστία: Η Q-CERT λειτουργεί ως διαπιστευμένος φορέας, με αυστηρές απαιτήσεις αμεροληψίας, τεχνικής επάρκειας και διαφάνειας. 
  • Εξειδικευμένοι επιθεωρητές: Ομάδες με εμπειρία σε μεταφορές, logistics, δημόσιους οργανισμούς και έργα υποδομών, που κατανοούν τις ιδιαιτερότητες της οδικής ασφάλειας στην πράξη. 
  • Πρακτική προσέγγιση: Εστίαση στην ουσιαστική βελτίωση και όχι στην τυπική γραφειοκρατία, με σαφείς και κατανοητές αναφορές. 
  • Ευελιξία και υποστήριξη: Δυνατότητα προσαρμογής του προγράμματος επιθεώρησης στις λειτουργικές ανάγκες του οργανισμού, καθώς και υποστήριξη στην κατανόηση των απαιτήσεων του προτύπου. 
  • Διεθνής προσανατολισμός: Δυνατότητα υποστήριξης οργανισμών που δραστηριοποιούνται και εκτός Ελλάδας ή συνεργάζονται με διεθνείς εταίρους. 

Συχνές Ερωτήσεις (FAQs)

Η πιστοποίηση ISO 39001 επιβεβαιώνει ότι ο οργανισμός εφαρμόζει ένα Σύστημα Διαχείρισης Οδικής Ασφάλειας σύμφωνα με το διεθνές πρότυπο ISO 39001:2012. Απευθύνεται σε επιχειρήσεις μεταφορών και logistics, εταιρείες με στόλο οχημάτων, δήμους, δημόσιους οργανισμούς, νοσοκομεία, σχολεία και γενικά σε κάθε οργανισμό που αλληλεπιδρά με το οδικό δίκτυο. 

Η διαδικασία περιλαμβάνει αίτηση στην Q-CERT, ανάπτυξη και εφαρμογή του συστήματος, εσωτερικούς ελέγχους και ανασκόπηση, και στη συνέχεια επιθεώρηση σε δύο στάδια (Stage 1 & Stage 2). Αν όλες οι απαιτήσεις πληρούνται, εκδίδεται το πιστοποιητικό και ακολουθούν ετήσιες επιθεωρήσεις επιτήρησης. 

Το κόστος διαφέρει ανάλογα με το μέγεθος, τη δραστηριότητα, τον στόλο και τον αριθμό εγκαταστάσεων. Η Q-CERT διαμορφώνει εξατομικευμένες προσφορές μετά τη λήψη βασικών πληροφοριών για τον οργανισμό σας. 

Η τυπική διάρκεια ισχύος είναι 3 χρόνια, υπό την προϋπόθεση ότι ο οργανισμός περνά επιτυχώς τις ετήσιες επιθεωρήσεις επιτήρησης και διατηρεί τη συμμόρφωση με το πρότυπο. 

Ναι. Το ISO 39001 είναι πλήρως κλιμακούμενο και μπορεί να εφαρμοστεί από ΜμΕ με περιορισμένο στόλο ή τοπική δραστηριότητα, με αντίστοιχα προσαρμοσμένες διαδικασίες και κόστος. 

Ενδελεχής καταγραφή και ανάλυση των τροχαίων συμβάντων, οργάνωση αρχείων (συντήρηση, εκπαίδευση, πολιτικές), σαφής κατανομή ρόλων και ευθυνών, και ενεργή εμπλοκή της διοίκησης και των οδηγών στη διαμόρφωση της πολιτικής οδικής ασφάλειας. 

Το ISO 39001 εφαρμόζεται σε εταιρείες μεταφορών, logistics, courier, διανομές, οργανισμούς δημοσίων συγκοινωνιών, εταιρείες υπηρεσιών με στόλο, νοσοκομεία, δήμους, σχολεία και γενικότερα σε κάθε οργανισμό που επηρεάζει ή επηρεάζεται από την οδική κυκλοφορία. 

Ένας οργανισμός μπορεί να εφαρμόζει πρακτικές οδικής ασφάλειας σύμφωνα με τις αρχές του ISO 39001, αλλά μόνο η επίσημη πιστοποίηση από διαπιστευμένο φορέα όπως η Q-CERT παρέχει ανεξάρτητη, τεκμηριωμένη επιβεβαίωση προς τρίτους ότι το σύστημα πληροί τις απαιτήσεις του προτύπου. 

Γιατί Q-CERT 

Η Q-CERT διαθέτει εξειδικευμένους επιθεωρητές με εμπειρία σε θέματα συμμόρφωσης, εταιρικής διακυβέρνησης και διαχείρισης κινδύνων, προσφέροντας αξιόπιστη και πρακτικά προσανατολισμένη πιστοποίηση. Συνδυάζει διεθνή τεχνογνωσία με κατανόηση της ελληνικής πραγματικότητας και παρέχει ευέλικτες λύσεις για ΜμΕ και μεγάλους οργανισμούς. Επικοινωνήστε με την Q-CERT και ζητήστε εξατομικευμένη προσφορά.

Κανονισμός ΠιστοποίησηςΦόρμα Αίτησης
F-2108F-2503, Annex K